2x VHF TV
Zender
1x TV Modulator
1x Antenne systeem tv zender
VHF TV Zender |
Onderdelen
R1
12K
R2
1,5K
R3,12
4,7K
R4,9
2,2K
R5
1,2K
R6
270
R7,14
10K
R8
470 Instelpotmeter.
R10
470
R11
100
R13,17
12
R15
5,6K
R16
56
R18
10K Potmeter Lin.
R19
100 Potmeter Lin.
C1
33uF/16v
C2
180nF
C3
2,2nF
C4
68pF
C5,18,19,20,21 40pF Trimmer.
C6
56pF
C7
22pF
C8,12,15
1nF
C9,10
100uF/16v
C11
12nF
C13
10pF
C14
100pF
C16,17
4,7pF
D1
BA102
D2
1N914
L1,3,6,9
HF-Smoorspoeltjes, 4wdn. van 0,5mm geėmailleerd
koperdraad in "varkensneusje".
L2
50wdn. van 0,5mm geėmailleerd koperdraad in twee
lagen gewikkeld op spoelvorm van doorsnede; 6mm
kerntje.
L4,10
Luchtspoel van 2wdn. 1mm geėmailleerd koperdraad.
Spatie tussen windingen 2mm. Doorsnede spoel 5mm.
Toevoerdraden 2x10mm.
L5
Luchtspoel van 2wdn. met middenaftakking.
1,5mm verzilverd koperdraad. Lengte spoel, 15mm
en doorsnede 8mm.
L7,11
Luchtspoel van 3wdn. 1,5mm verzilverd koperdraad.
Spatie tussen de windingen 2mm. Doorsnede spoel
10mm. Toevoeren 2x15mm (verzilverd).
L8
Luchtspoel van 2wdn. 1mm verzilverd koperdraad.
Spatie tussen de windingen 2mm. Doorsnede spoel
6mm. Toevoerdraden 2x10mm.
T1
BC107
T2
BC212
T3,4
2N2222
T5
2N1613
T6
2N2219
T7,8
2N3866
De bouw en afregeling.
Het prototype van de
zender werd op een viertal printjes gerealiseerd.
begonnen wordt met de print van de oscillator en de te
moduleren
lineare trap.
Deze print wordt na de bouw meteen afgeregeld. Hiertoe
krijgen zowel de
oscillator als de te moduleren trap bv. 12V
voedingsspanning.
Een voltmeter wordt volgens de schaleling van afb.2
aangesloten.
Allereerst wordt met de oscillatortrimmer de gewenste
frequentie ingesteld
waarna met behulp van de voltmeter door het verdraaien
van de trimmers
van de te moduleren trap de schakeling op maximaal
vermogen wordt
afgeregeld. De uitslag op de voltmeter is dan het
grootst.
Vervolgens is de modulator aan de beurt om te worden
gebouwd.
Dit zal geen bijzondere moeilijkheden met zich
meebrengen.
Nu wordt de aansluiting van de voedingspanning van de te
moduleren trap
verbonden met het betreffende punt van de modulator en
krijgen oscillator
en modulator hun voedingsspanning.
Enige naregeling van de oscillatorfrequentietrimmer en
beide trimmers van
de te moduleren trap zal waarschijnlijk gewenst zijn.
Is dit gebeurd dan kan de zender reeds worden beproefd.
Hiertoe wordt een
videosignaal (laagfrequent uiteraard!) op de videoingang
van de video-
modulator aangesloten.
Met de potmeter van 100 Ohm wordt de sterkte van het
videosignaal geregeld
de potmeter van 470 Ohm zal ongeveer in de middenstand
moeten staan.
Het samenspel van beide potmeters stelt men
experimenteel vast.
De beste methode hiertoe is gebruikt te maken van een
camera en de RMA-
testkaart. Van te voren worden contrast en helderheid
van het televisie-
toestel optimaal ingesteld op het door de PTT
uitgezonden testbeeld.
Met de potmeter van 100 Ohm wordt de sterkte van het
videosignaal zodanig
geregeld dat het diepste zwart van de testkaart net niet
oplicht.
De potmeter van 470 Ohm wordt op maximale scherpte (en
daarmee op maximale
videobandbreedte) ingesteld.
Er resteren nu nog de lineaire eindtrap en de
audiohulpdraaggolfoscillator
De lineaire eindtrap is vrijwel identiek aan de
gemoduleerde trap, zij
het dan dat de eindtrap zijn voedingsspanning continu
toegevoerd krijgt.
Deze trap wordt op dezelfde afgeregeld als de
gemoduleerde trap.
Ook het nogmaals naregelen van beide trimmers van de
gemoduleerde wordt
aanbevolen, zodat beide lineaire trappen goed op
elkander zijn afgeregeld.
De bouwer dient met name grote zorg te besteden aan het
koppelspoeltje
L8, daar anders gauw hinderlijke parasitaire oscillaties
kunnen optreden.
Parsitaire oscillatieverschijnselen kunnen worden
gecontroleerd door de
gehele UHF televisieband af te draaien.
Als de schakeling goed functioneert mogen slecht de
harmonische van de
oscillatorfrequentie zichtbaar zijn.
De eindtrap dient afgeschermd te worden van de overige
schakeling.
De schakeling van de audiohulpdraaggolfoscillator levert
geen problemen
op.
De juiste afstand tussen beelddraaggolf en
geluidsdraaggolf bedraagt
5,5 MHz (meten op TP1) en wordt ingesteld met behulp van
de trimmer en het
kerntje van L2.
De voeding
Enkele opmerkingen t.a.v.
de voeding zijn wel nodig.
De voeding moet zeer goed gestabilliseert en geschikt
zijn voor een
stroomafname van ca. 1A.
De voeding zelf dient hoogfrequent ontkoppeld te zijn.
In mijn geval kwam
het voor dat de spanningsregeling werd be-invloed en de
spanning FORS
opliep.
Dit ontkoppelen kan gedaan worden door in de voeding een
condensator van
bv. 10nF van + naar massa te leggen en eventueel een
paar ferrietkraaltjes
in de + leiding op te nemen.
Prestaties
Afhankelijk van de
voedingsspanning (9 tot 15 V) levert de oscillator met
daarachter de gemoduleerde lineaire versterkingstrap een
vermogen van ca.
70 MWatt, met de lineaire eindtrap wordt het totale
uigangsvermogen ca.
900MWatt.
De resolutie van het door de zender geproduceerde beeld
is, mits de zender
optimaal is afgeregeld, uitstekend te noemen.
De kleurweergave van bv. een videoband is goed, zij het
dat er wel sprake
van kan zijn dat een kleine, beslist niet hinderlijke,
kleurverschuiving
optreedt.
Minder gunstig staat het met de kwaliteit van het
geluid. Daar het geluid
in tegenstelling tot een echte omroepzender als het ware
geent wordt op
de beelddraaggolf wordt het geluid enigszins be-invloed
door het video-
signaal.
In het allerergste geval is deze be-invloeding merkbaar
door een ratel in
het geluid.
Het gebruik als zender>
Het mag als algemeen
bekend worden verondersteld dat in Nederland de
Radio Controle Dienst van de PTT optreedt tegen
ongelicenseerde zenders.
Blijkens art. 2 van het Radioreglement is het gebruik
van een zendinricht-
ing zonder machtiging van de minister verboden.
Art. 7 van de Grondwet en meer expliciet art. 10 lid 1
van het verdrag van
Rome garanderen echter de vrijheid van meningsuiting,
waarbij met name
art. 10 van het verdrag spreekt over de mogelijkheid van
het doorgeven
zonder inmenging van van overheidswege van inlichtingen
of denkbeelden
via radio en televisie.
Tot slot dient er op te
worden gewezen dat in diverse delen van Nederland
televisieprogramma's via Band III worden ontvangen.
Om elke vorm van storing te voorkomen verdient het
aanbeveling het zender-
straatje van het tabel hieronder te controleren.
-----------------------------------------
Kanaal Locatie zender Programma
-----------------------------------------
5 Roermond
Nederland 1
6 Smilde
Nederland 1
7 Markelo
Nederland 1
8 Waver
Belgie-
Nederland 1
9 Langenberg
Duitsland 1
10 Waver
Belgie-Frans 1
----------------------------------------
Modulator |