Welkom piraten liefhebber, maak een account of login voor meer info!!

rds encoders

 

 

Foto's manuels en softwere van zelfbouw coders

Foto's manuels en software van fabrieks coders

 

 

informatie

Sinds enkele jaren maken de FM zenders gebruik van het Radio Data System.  RDS is een systeem dat radioinformatie uitzendingen verzorgt.  Naast het gewone radiosignaal wordt er een signaal uitgezonden op 57 KHz dat aanvullende informatie verstrekt.  De informatie kan worden ontvangen door tuners die uitgerust zijn met een RDS-decoder.
RDS staat voor Radio Data System en dit systeem stuurt, samen met het FM radio signaal een, voor de luisteraar, onhoorbaar signaal mee waar een hoop aan (digitale) informatie zit.

Waarom RDS ?
Sinds de jaren '70 zijn heel wat FM stations erbij gekomen. Een voordeel is dat elke muzieksmaak vertegenwoordigd wordt maar een nadeel is dat het voor de luisteraar heel moeilijk wordt om zijn/haar geliefde station te vinden op de FM band. Door het beperkte zendbereik van deze frequenties is het op een langere autoreis noodzakelijk om regelmatig naar een andere steunzender om te schakelen om toch nog het juiste station te blijven
ontvangen. RDS geeft, naast de oplossing van deze problemen, nog een boel andere mogelijkheden.

RDS mogelijkheden

De EBU (European Broadcasting Union) heeft in 1984 een norm voor RDS vastgesteld. De functies die met deze norm kunnen worden gebruikt, zijn weer op te delen in drie typen:
1. Primair : PI, PS, AF en TP/TA.
2. Secundair : EON, CT, PTY, PIN, RT, TDC, DI, M/S, IH en NEWS.
3. Supplementair: RP en TCM.

PI - Programme Identification
De functie is het eerste dat RDS met zich mee bracht. RDS identificeert het station en vergelijkt met met andere frequenties waar hetzelfde station wordt uitgezonden. RDS kiest automatisch de frequentie waar dit programma het sterkste is te ontvangen. Belangrijk is dat deze omschakeling onhoorbaar is en je zonder de autoradio te hoeven bij te stellen. PI werkt in elk Europees land.
De PI code identificeert het radio station.  Deze informatie bestaat uit vier karakters waarvan de eerste twee een betekenis hebben. De 1e geeft het land van herkomst aan.
PS - Programme Service
De PI functie is belangrijk voor de ontvanger terwijl de PS functie een leuke service is voor de luisteraar. PS geeft de naam van het station in een schermpje op je radio. Deze naam kan maximaal 8 karakters lang zijn en kan ook accenten, trema's ed. bevatten. Deze functie werkt in elk Europees land.

AF - Alternative Frequency
De taak van AF is het zoeken naar het sterkste station en hierop af te  stemmen. AF werkt in stappen van 100 kHz en weer in elk Europees land.

TP/TA - Traffic Programme/Traffic Announcement
TP en TA vormen 1 geheel. TP geeft aan dat een station verkeersinformatie geeft en TA toont dat verkeersinformatie op dat moment wordt uitgezonden.  Het geven van verkeersinformatie gaat zelfs zo ver dat een eventuele tape of CD gestopt wordt en de informatie wordt doorgegeven. Ook kan het volume van de radio vanzelf harder gezet worden. Ook dit werkt in alle Europese landen.

EON - Enhanced Other Network
Als het station waarnaar je luistert, geen TP/TA heeft en je wilt toch verkeersinformatie horen dan is EON een oplossing. De ontvanger schakelt automatisch naar het EON station bij verkeersinformatie en daarna weer terug naar het station van keuze. EON werkt in de meeste Europese landen.

CT - Clock Time
CT geeft dus de tijd en datum. Deze functie werkt maar in een paar landen.

PTY - Programme Type
PTY geeft welk soort programma het dat moment op het station te vinden is. Enkele voorbeelden: NEWS, AFFAIRS, SPORTS, EDUCATE, DRAMA, CULTURE, POP M, ROCK M, M.O.R.M (Middle of the road music), LIGHT M, enz....  Stel je houdt alleen van klassieke muziek, dan stel je je RDS ontvanger in op CLASSICS. Je radio zal dan alleen maar stations zoeken met de PTY code CLASSICS. In enkele Europese landen in gebruik.


PIN - Programme Item Number
PIN komt overeen met de VPS functie van videorecorders. Zo kun je dus je radio programmeren om een bepaald programma op te nemen, ongeacht of dit programma op tijd is, dus start en eindigt volgens het programma-boekje. Helaas is PIN maar in enkele Europese landen ter beschikking.

RT - Radio Text
RT geeft nog meer informatie over het station in de vorm van maximaal 64 karakters. Dit kan de volledige naam van het station zijn, maar ook de zenderlocatie, adres en telefoonnummer of de volledige naam van het programma waarnaar je op dat moment luistert.  

TDC - Transparant Data Channel
De data die door deze functie wordt meegezonden, is een beetje te  vergelijken met teletext. Er is echter een probleempje: radio heeft geen scherm, zoals een computer of een televisie. Daarom zal deze informatie moeten worden doorgeschakeld naar een computer via een speciaal interface. Het is mogelijk om tot maximaal 32 afzonderlijke data-kanalen te gebruiken. TDC is eigenlijk niet voor de luisteraar maar voor de mensen achter het station zelf. TDC wordt alleen maar in Italie, Noorwegen en Zweden gebruikt.

DI - Decoder Identification
Het is mogelijk om programma's te coderen en met DI kan een extra decorder worden aangestuurd. Op dit moment in een aantal Europese landen in gebruik.

M/S - Music/Speech
Dit geeft aan of het programma op dat moment muziek of spraak uitzendt. Hiermee kan het volume van de ontvanger aangepast worden.

IH - In-House information

IH is alleen bestemd voor stations onderling zodat bijvoorbeeld een bepaalde relaiszender kan worden ingeschakeld. In enkele Europese landen in gebruik.

RP - Radio Paging
RP kan 1 bepaalde ontvanger, en dus luisteraar, selectief oproepen. Zo kan een bepaald bericht alleen naar jou gestuurd worden (denk aan ANWB nood-oproepen!). Dit kan al in Finland, Frankrijk, Ierland, Noorwegen, Spanje en Zweden.
TMC - Traffic Message Channel
Het Traffic Message Channel of TMC is een radiosignaal dat kan worden meegezonden door gebruik te maken van de RDS techniek. Het kan ook via GPRS verstuurd worden. Het TMC-signaal (meestal RDS/TMC-signaal genoemd) bevat de actuele situatie van het wegennet zoals files, vertragingen, gladheid en mist. Autoradio's of navigatiesystemen die zijn uitgerust met RDS/TMC-ontvangst, kunnen deze meldingen tijdens het autorijden aan de bestuurder doorgeven, door middel van een tekst op een display, een icoon op de kaart of gesproken. Bij sommige autoradio's kan een selectie worden gemaakt van wegen waarin de bestuurder het meest geïnteresseerd is. Dan worden alleen de meldingen van de geselecteerde wegen doorgegeven. Bij navigatiesystemen worden typisch enkel berichten over de gekozen route weergegeven. Sommige routenavigatiesystemen kunnen op basis van de TMC-verkeersinformatie de route wijzigen en semi-automatisch alternatieve routes berekenen. Met name files kunnen hierdoor makkelijker vermeden worden indien alternatieven voorhanden zijn. TMC is in vele landen beschikbaar.
NEWS
Deze functie, geintroduceerd in het najaar van '94, zorgt ervoor dat de ontvanger overschakelt naar het nieuws, ook al staat en cassette of CD op.

 

 

 

Dynamische informatie
De dynamische informatie die via RDS wordt verzonden is steeds aan wijzigingen onderhevig. Het belangrijkste voorbeeld van dynamische informatie is de verkeersinformatie(RVI).

Opbouw RDS signaal
De informatie wordt via RDS overgedragen in digitale vorm. De bit-rate waarmee RDS-data wordt overgeseind is 1187,5 bits per seconde, wat overeenkomt met 1/16 van de piloottoonfrequentie.

De informatie wordt opgedeeld in een aantal service-groepen, zoals die boven besproken zijn, en worden op die manier 'overgeseind'
Elke groep (PS,AF, PI enz) bestaat uit vier blokken en bestaat uit 104 bits. Elk blok bevat 26 bits.
Deze 26 bits worden onderverdeeld in 16 bits data en 10 bits ten behoeve van foutcontrole en synchronisatie.

 

Gelet op de hoeveelheid Bits/seconde(bitrate) zouden er per seconde 11 groepen ofwel 44 blokken kunnen worden overgedragen.

Met de nadruk op kunnen want ruim 60% van de informatie(transmissiecapaciteit) van het RDS-systeem is noodzakelijk voor het verzenden van zogenaamde basisinformatie, gebruik voor het automatisch afstemmen en het afgestemd houden van de ontvanger. Daardoor blijft er maar weinig capaciteit over voor de overdracht van de overige informatie.


Eisen RDS Signaal

De RDS-signalen worden in binaire vorm overgedragen. De eisen die worden gesteld aan de RDS informatie in binaire vorm zijn:

- geen gelijkstroomcomponent aanwezig zijn;
- binnen de bandbreedte van het signaal;
- in de ontvanger moet de klokfrequentie kunnen worden teruggewonnen.
Dit geeft het volgende overzicht voor de bandbreedte:

 

 

Begrippenoverzicht


PS
- Program Service Name
Zender Naam, 8 karakters groot van meestal 8 blokken (of 64) met tijd intervallen

RT - Radio Text
Radio Text, 64 karakters lang, voor b.v. tel nummer etc.

PTY- Program TYpe
Soort muziek wat er gedraait wordt

CT - Clock Time
Tijd en datum, meestal de tijd van de computer die er aan hangt

TP - Traffic Program
Hier mee wordt aangeduid of er verkeersinformatie wordt uitgezonden

TA - Traffic Announcement
Geeft aan dat er op dat moment een verkeersbericht wordt uitgezonden

MS - Music Speech
of er muziek of spraak uit wordt gezonden

DI - Decoder Informatie
Informatie voor de decoder wordt nog niet gebruikt

 

Een stukje geschiedenis over de rds